٭ صفا کاظمینی اشاره: قیام 15 خرداد، به واسطه علل پیدایش و عمق اثرگذاری آن بر جامعه و مبارزات آزادی‌خواهانه مردم ایران، واقعه‌ای سترگ و همیشه جاودان است؛ پدیده‌ای که به رغم نگارش صدها کتاب و مقاله پیرامون آن، همچنان نامکشوف مانده است.
نوشتار حاضر، بر خلاف تحلیل‌های مرسوم که از دید دست‌اندرکاران واقعه به تمهیدات و زمینه‌های قیام می‌پردازند، از نگاه عامل سرکوب این خیزش دینی و ملی، شمایی از وقایع 15 خرداد را به خوانندگان گرامی ارائه خواهد داد، بخوانید:با وجود گذشت 40 سال از قیام 15 خرداد 1342 و به‌رغم نگارش مقالات و تألیف کتاب‌های فراوان دربارة این خیزش مردمی، همچنان ابعاد گوناگون این رخداد که نقطه عطف و سرآغاز جنبش نوین اسلامی به‌شمار می‌آید، به گونه‌ای شایسته درک نشده است. حال آن که بررسی واقعه 15 خرداد در بررسی خاستگاه تاریخی انقلاب اسلامی از اهمیت شایانی برخوردار است.
برای شناخت سیاست کلی حاکم بر حاکمیت آن زمان، توجه به این مسئله جدی است که پهلوی دوم سال‌ها در صدد اجرای برخی برنامه‌ها در ایران به منظور هماهنگی بیشتر با غرب و بویژه آمریکا بود. در ابتدای دهه چهل، محمدرضا پهلوی به طور شتابزده‌ای لایحه «انجمن‌های ایالتی و ولایتی» را که در 92 ماده و 17 تبصره از سوی هیئت دولت وقت به ریاست اسدالله علم تهیه شده بود، تأیید کرد؛ لایحه‌ای که برخی مواد آن با مفاد قانون اساسی و موازین شرعی مخالف بود، که از آن جمله می‌توان به حذف «قسم به قرآن» و جایگزینی «قسم به کتاب آسمانی» و یا حذف قید «اسلام» برای انتخاب شوندگان اشاره کرد. موضو پنج شنبه بیست و چهارم 11 1387